Co to są uprawnienia SEP?
Ustawa Prawo Energetyczne z dnia 19 kwietnia 1997 r. (z późniejszymi zmianami), regulująca całokształt tematów związanych z polityką energetyczną państwa podaje wprost, że „Osoby zajmujące się eksploatacją sieci oraz urządzeń i instalacji określonych w przepisach, o których mowa w ust. 6, obowiązane są posiadać kwalifikacje potwierdzone świadectwem wydanym przez komisje kwalifikacyjne”. Na mocy tej ustawy Minister Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej 28 kwietnia 2003 roku wydał rozporządzenie w sprawie szczegółowych zasad potwierdzenia takich kwalifikacji dla osób zajmujących się eksploatacją urządzeń i sieci.
Czym jest SEP?
Jednym ze stowarzyszeń mogących egzaminować oraz, na podstawie egzaminów, wydawać świadectwa potwierdzające kwalifikacje w ramach uprawnień energetycznych jest Stowarzyszenie Elektryków Polskich. Stąd wzięła się potoczna nazwa uprawnienia SEP.
Uprawnienia SEP można podzielić na trzy grupy a w ramach każdej z tych grup na dwa rodzaje.
Grupy uprawnień SEP:
- uprawnienia elektryczne G1:potwierdzające kwalifikacje osób zajmujących się na co dzień eksploatacją lub dozorem urządzeń, instalacji oraz sieci elektroenergetycznych;
- uprawnienia energetyczne G2: potwierdzające kwalifikacje osób zajmujących się na co dzień eksploatacją lub dozorem urządzeń, instalacji oraz sieci cieplnych
- uprawnienia gazowe G3: potwierdzające kwalifikacje osób zajmujących się na co dzień eksploatacją lub dozorem urządzeń, instalacji oraz sieci gazowych
Uprawnienia SEP wydawane są osobno dla dwóch rodzajów wykonywanych prac:
- uprawnienia dozorowe D: dozór instalacji, sieci oraz urządzeń elektroenergetycznych i gazowych;
- uprawnienia eksploatacyjne E: eksploatacja instalacji, sieci oraz urządzeń elektroenergetycznych i gazowych;
Poszczególne grupy uprawnień SEP umożliwiają jeszcze wybór poszczególnych opcji kwalifikacji.
W ramach uprawnień G1 można uzyskać kwalifikacje obejmujące:
- urządzenia, instalacje oraz sieci o napięciu znamionowym większym niż 1kV;
- urządzenia prądotwórcze przyłączone do krajowej sieci elektroenergetycznej o dowolnej wysokości napięcia znamionowego;
- urządzenia do elektrolizy;
- elektryczna sieć trakcyjna;
- sieci elektrycznego oświetlania ulicznego;
- urządzenia elektrotermiczne;
- urządzenia ratowniczo-gaśnicze oraz ochrony granic;
- urządzenia techniki wojskowej czy uzbrojenia;
- aparatura kontrolno-pomiarowa, urządzenia oraz instalacje automatycznej regulacji (sterowania, zabezpieczeń urządzeń i instalacji);
- zespoły prądotwórcze o mocy wyższej niż 50 kW;
- elektryczne urządzenia w wykonaniu przeciwwybuchowym.
W ramach uprawnień G2 można uzyskać kwalifikacje obejmujące:
- turbiny parowe i wodne o mocy większej niż 50 kW razem z urządzeniami pomocniczymi;
- sieci oraz instalacje cieplne obejmujące urządzenia pomocnicze o przesyle ciepła większej niż 50 kW
- urządzenia wentylacji, klimatyzacji, a także chłodnicze o mocy większej niż 50 kW;
- urządzenia przemysłowe odbiorcze pary oraz gorącej wody o mocy większej od 50 kW
- pompy, wentylatory, ssawy, dmuchawo o mocy większej niż 50 kW;
- sprężarki o mocy większej niż 20 kW i instalacje sprężonego powietrza oraz gazów technicznych;
- urządzenia ratowniczo-gaśnicze oraz ochrony granic;
- urządzenia techniki wojskowej oraz uzbrojenia;
- aparatura kontrolno-pomiarowa oraz urządzenia do automatycznej regulacji maszyn i instalacji;
- piece przemysłowe o mocy powyżej 50 kW;
- urządzenia do składowania, rozładunku i magazynowania paliw, której pojemność składowa odpowiada masie powyżej 100 Mg;
- kotły parowe, wodne, płynne, gazowe o mocy powyżej 50 kW razem ze wszelkimi urządzeniami pomocniczym
W ramach uprawnień G3 można uzyskać kwalifikacje obejmujące:
- sieci gazowe rozdzielcze o ciśnieniu nieprzekraczającym 0,5 MPa, czyli punkty redukcyjne, stacje gazowe i gazociągi;
- sieci gazowe przesyłowe o ciśnieniu wyższym niż 0,5 MPa, czyli gazociągi, tłocznie gazu i stacje gazowe;
- turbiny gazowe;
- aparatura kontrolno-pomiarowa i urządzenia sterowania do sieci, instalacji i urządzeń;
- przemysłowe odbiorniki paliw gazowych o mocy większej niż 50 kW;
- urządzenia oraz instalacje gazowe o ciśnieniu wyższym niż 5kPa;
- urządzenia oraz instalacje gazowe o ciśnieniu nieprzekraczającym 5 kPa;
- urządzenia służące do magazynowania paliw gazowych;
- urządzenia do przetwarzania oraz uzdatniania paliw gazowych, urządzenia przeróbki gazu ziemnego czy rozkładnie paliw gazowych, a także rozprężanie i rozlewnie gazu płynnego, mieszalnie, odazotowanie, oczyszczalnie gazu;
- urządzenia służące do produkcji paliw azowych i generatory gazu.
Jak zdobyć uprawienia SEP?
Należy przejść odpowiedni kurs dostosowany do obecnych wymagań obowiązujących aktualnie dziedzinie elektryki, a następnie przejść egzamin sprawdzający wiedzę i umiejętności z tego zakresu. Uzyskanie odpowiedniego certyfikatu pozwala na wykonywanie określonych konkretnie prac związanych z elektryką.
Jak długo ważne są uprawnienia SEP?
Bardzo istotną kwestią jest fakt, że uprawnienia SEP nadawane są czasowo na okres 5 lat. Ze względu na ciągły rozwój myśli technicznej oraz konieczność dostosowania się do zmieniających się wymagań po ich upływie należy ponownie przejść kurs, oraz zdać egzamin potwierdzający umiejętności uzyskując świadectwo kwalifikacyjne w danym obszarze wiedzy.
Uprawnienia SEP są bardzo pożądane przez pracodawców rekrutujących na stanowiska w branży elektrycznej, a niekiedy takich certyfikatów wręcz wymagają. Warto zastanowić się więc nad odbyciem szkolenia i poszerzeniem swoich umiejętności i kwalifikacji. Innym, ale równie wartościowym rodzajem uprawnień są te nadawane po ukończonym szkoleniu i egzaminie UDT. Jednymi z najczęściej wybieranymi w tym obszarze kierunkami są kursy na wózki widłowe oraz kursy na żurawie. Ile trwa kurs na operatora żurawi wieżowych i szybko montujących? Zazwyczaj tydzień – z naszego bloga dowiesz się więcej szczegółowych na ten temat informacji. Zapraszamy!